Τρίτη 13 Απριλίου 2010

Τελικά η Ελλάδα διασώζεται χωρίς τα προβλήματα να λυθούν- Financial Times


Επιτέλους, οι Ευρωπαίοι άργησαν αλλά κατέληξαν σε μία συμφωνία. Αφού όμως πιέστηκαν από τις αγορές και έναν οίκο αξιολόγησης να κινητοποιηθούν αλλιώς να σιωπήσουν. Θα παρέχουν τελικά στην Ελλάδα δάνεια με δείκτη περίπου 5%, χαμηλότερο από αυτό των αγορών. Όπως διαβάζουμε στους Financial Times, προς το παρόν δεν έχει συμφωνηθεί το ακριβές ποσό που θα διανεμηθεί στη χώρα. Αυτό όμως που ψιθυρίζεται είναι ότι το συνολικό ποσό θα είναι πολύ υψηλότερο από αυτό που αρχικά έχει ακουστεί-κάπου ανάμεσα στα 50 και 60 δισεκατομμύρια ευρώ.  

Θα μπορούσε να είναι και χειρότερη η συμφωνία. Θα μπορούσαν να είχαν υποκύψει στις πιέσεις της Γερμανίας και τα επιτόκια να κυμαίνονταν σε επίπεδα αγορών. Είναι προφανές ότι οι οικονομικοί σύμβουλοι της κυρίας Μέρκελ, δεν έχουν μεγάλη εμπειρία στο να λύνουν διεθνείς κρίσεις. Αλλιώς δεν θα επέμεναν σε μια τέτοια γελοία ιδέα. Κατά τη γνώμη μου και το 5% το οποίο συμφωνήθηκε από το Eurogroup είναι σχετικά υψηλό δεδομένης της οικονομικής κατάστασης της Ελλάδας και του χρέους που μπορεί να έχει στα επόμενα χρόνια. Παρ’ όλ’ αυτά το 5% είναι χαμηλότερο του 7% που είναι ο δείκτης των αγορών για τα διετή ελληνικά ομόλογα. Επίσης, την προηγούμενη εβδομάδα η ΕΚΤ αποφάσισε να παρατείνει την περίοδο μειωμένων εγγυήσεων για δάνεια οπότε και οι τράπεζες που έχουν ελληνικά ομόλογα μπορούν να τα ανταλλάξουν τα περιουσιακά τους στοιχεία με φτηνό χρήμα από την κεντρική τράπεζα. Αυτό είναι σημαντική ανακοίνωση και θα δώσει λίγη ανάσα στους Έλληνες και τους πιστωτές τους.
Αυτή η συμφωνία θα αποτρέψει την χρεωκοπία; Είναι σημαντικό να κάνουμε το διαχωρισμό μεταξύ βραχυπρόθεσμης χρεωκοπίας (η χώρα αδυνατεί να αναχρηματοδοτήσει το υπάρχον χρέος της) και την μακροπρόθεσμη αδυναμία πληρωμών. Πιστεύω ότι η συμφωνία θα αποτρέψει το πρώτο ενδεχόμενο. Όπως είπα και την προηγούμενη εβδομάδα, η χώρα δεν θα χρεωκοπήσει φέτος. Θα χρεωκοπήσει όμως αργότερα. Πολύ απλά τα νούμερα είναι πολύ άσχημα. Οι μεταρρυθμίσεις που καλείται να κάνει η κυβέρνηση των Αθηνών, είναι από τις μεγαλύτερες στην ιστορία της. Όμως, άλλες χώρες στο παρελθόν που έκαναν αντίστοιχες προσπάθειες είχαν ένα ατού στα χέρια τους. Μπορούσαν να υποτιμήσουν το νόμισμά τους. Η Ελλάδα, συνεχίζει το δημοσίευμα, καταρχήν δεν μπορεί να κάνει κάτι τέτοιο. Δεύτερον, παγκοσμίως, η οικονομική συγκυρία είναι κακή ενώ η χώρα πάσχει από αδύναμο δημοσιονομικό μηχανισμό. Δεν υπάρχει ευρεία κοινωνική υποστήριξη των μέτρων και τέλος το ελληνικό κράτος έχει έναν πολύ αδύναμο χρηματοπιστωτικό καθεστώς.
Η συμφωνία δεν προσφέρει ακριβώς μεγάλη ανάσα, παρά μόνο βραχυπρόθεσμα. Σύντομα θα γίνει προφανές ότι η συμφωνημένη δανειοδότηση είναι απλά μια μεταφορά πλούτου από την Αθήνα στο Βερολίνο-και όχι αντιστρόφως.
Όλα αυτά τα στοιχεία σηματοδοτούν μια μελλοντική, όχι όμως άμεση, χρεωκοπία. Βέβαια, είναι σημαντικό να έχουμε στο μυαλό μας ότι η έννοια της χρεωκοπίας δεν σημαίνει ανεπανόρθωτη ζημιά. Υποθέτω ότι κάποιου είδους αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους είναι απαραίτητη όπου οι κάτοχοι των ομολόγων θα δουν ένα ποσοστό να αφαιρείται από την ονομαστική αξία των καταθέσεών τους. Το 5% επιτόκιο μπορεί να αποτελεί ένδειξη του μεγέθους της αναδιάρθρωσης που έπεται. Δύσκολα μπορεί να φανταστεί πως θα καταφέρει η χώρα να βγει ταυτόχρονα από μια υπερχρεωμένη κατάσταση και να αυξήσει την ανταγωνιστικότητά της χωρίς να πέσει σε κάποιου είδους φαύλο κύκλο: αποπληθωρισμό του χρέους για παράδειγμα ή κοινωνική αποδοκιμασία των μέτρων θα γονατίσουν τις προσπάθειες της κυβέρνησης. Όμως δεν μπορώ να φανταστώ πως θα τα καταφέρει να βγει από αυτήν την κατάσταση χωρίς αναδιάρθρωση του χρέους.
Στην συγκεκριμένη συγκυρία, η ΕΕ και τα όργανά της δεν έχουν βγει νικητές συνεχίζει το δημοσίευμα. Στις 11 Φεβρουαρίου το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο έκανε πολιτικές δηλώσεις υποστήριξης στην Ελλάδα ενώ στην συνέχεια δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σε κάτι συγκεκριμένο. Τον Απρίλιο, δήλωσαν ότι είχαν κάνει κάποια συμφωνία, ενώ στην πραγματικότητα αυτό δεν ίσχυε. Κούφια λόγια και ανειλικρινείς συμπεριφορά. Το μόνο που τους κινητοποίησε ήταν η επίθεση των κερδοσκόπων. Στο μεταξύ όμως, είχαν γίνει σοβαρές ζημιές.
Δεν πρόκειται φυσικά για συγκροτημένη πολιτική. Πολλά ερωτηματικά έχουν παραμείνει αναπάντητα. Για παράδειγμα, τι θα συμβεί αν η Ελλάδα αδυνατεί να ξεπληρώσει τα δάνεια; Οι ομολογιακές αγορές θα το δουν σαν σημάδι ότι η ΕΕ θα γλιτώνει από την χρεωκοπία όποια χώρα δείξει καλή διαγωγή; Ή θα αρχίσουν να πειραματίζονται με χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία ή η Ιταλία; Θα έρθει κάποια στιγμή που η ΕΕ δεν θα μπορεί να βοηθήσει όσο και αν το θέλει.
Το κόστος διάσωσης της Ελλάδας δεν είναι τεράστιο, αν το συγκρίνει κανείς με τις συνέπειες που θα είχε ένα ανεξέλεγκτο ελληνικό χρέος μέσα στην καρδία της Ευρωζώνης. Η Πορτογαλία είναι μικρότερη χώρα από την Ελλάδα, σε επίπεδο ΑΕΠ, η Ισπανία όμως είναι η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία με ετήσιο ΑΕΠ της τάξεως του 1,000 δισεκατομμυρίων ευρώ σε τωρινές τιμές αγορών. Πρόκειται για παρόμοια κίνηση όπως αυτή της αμερικανικής κυβέρνησης σε σχέση με την Bear Stearns και τους Lehman Brothers; Η Ελλάδα θα είναι η τυχερή που θα χαίρει τέτοιας στήριξης από την Ευρώπη ενώ η Ισπανία και η Πορτογαλία σαν τους Lehman Brothers θα αφεθούν στη μοίρα τους;
Είναι αδύνατον να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα; Είναι όμως προφανές ότι αυτά που έχουν συμφωνηθεί ισχύουν μόνο για την Ελλάδα. Η ΕΕ δεν έχει καταλήξει σε ένα ψήφισμα που να ισχύει για παρόμοιες τέτοιες περιπτώσεις. Υποπτεύομαι ότι οι έξυπνοι επενδυτές το γνωρίζουν αυτό.
Διαβάστε ολόκληρο το δημοσίευμα: 
http:// www.ft.com/cms/s/0/762c8ebc-4596-11df-9e46-00144feab49a.html
 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου